Destansı Japon Hikayesi: Heike Yengeci Olgusu
Japonya’ da kabukları samuray yüzüne benzeyen yengeçler olduğunu duymuş muydunuz? İlginç ama gerçekten de Japon denizinde görüntüsü samuraylara benzeyen, kabukları şekilli yengeçler vardır. Bu olayın tarihte bir hikayesi vardır.
Danno-ura Savaşı ve Heikeler
12. yüzyılda Japonya Heike isimli samuraylardan kurulu bir kabile tarafından yönetiliyordu. Heike’ lerin o zaman ki şefi ve imparatoru Antoku sadece 7 yaşındaydı. Heike’ ler savaşçı bir kabile olan Genji’ ler ile uzun ve kanlı bir savaşa girdiler. Her iki tarafında imparatorluk tahtında hak iddia ettiği savaşın son çarpışmasında 1185 yılında Japon iç denizi Danno-ura Adası’ nda gerçekleşti. Heike savaşçıları bozguna uğradı ve sağ kalan samuraylar kendini denize atıp boğuldular.
Antoku’ nun bakıcı Nii yakalanmayı aklının ucuna dahi getirmek istemiyordu. Küçük imparator ellerini ellerini kavuşturdu, önce doğuya dönüp adanın tanrısına elveda dedi daha sonra batıya dönüp son Amida Buda’ sına dua etti. Büyükanne Nii ve Antoku kendilerini okyanusa bıraktılar. Heike kabilesi yok olmuştu.
Kurtulan 43 kişinin tamamı kadındı. Bu kadınlar savaş bölgesine yakın yerlerdeki balıkçılara çiçek ve baharat satıyorlardı. Bu balıkçılardan doğan çocukları ise savaşı anmak için bir festival yapmaya karar verdiler. Böylece bugüne kadar süregelen ve her 24 Nisan’ da yapılan, içinde 7 yaşında boğulmuş Antoku’ nun mozolesi bulunan, Akama Türbesi’ ne akın etmeye başladılar. Festivalde Dannouura deniz çarpışması olaylarının temsil edildiği bir oyunu izlerler. Aradan yüzyıllar geçtikten sonra bile insanlar burada samuray ordusu hayaletlerinin kandan ve yenilgiden ‘arınmak için denize doğru koştuklarını görür gibi olurlar.
Samuray Yüzlü Yengeçler
Bu hikâyeye ek olarak ilginç bir şey var. Balıkçıların söylediğine göre savaşta ölen samuraylar deniz tabanında bir genç formuna dönüşmüşler. Samurayların ruhları yengeçlere geçmişti. Balıkçıların yakaladığı yengeçlerin kabuklarında şekiller vardı. İnanışlarına göre bu yengeçler yenmiyor. Denize geri atılan bu yengeçlerin yaşam şansı artıyor.
Bu efsane bir soruna neden oluyor. Bir Japon savaşçısının yüzü bir yengecin kabuğunda nasıl oluşmuş olabilir? Bu yüz şeklinin oluşmasında insanların rolü büyük. Ama nasıl?
Yengeçlerin birçok özelliği gibi kabuklarındaki şekillerde genlerle aktarılır. Aynen insanlarda olduğu gibi. Belki de ilk yakalanan yengeç kabuğunda şekiller insan yüzüne fazla benzemiyordu. Ama bunları denize geri atarak doğa işleyişindeki seçimi belirlediler. Kabuğu sıradan olan yengeçleri insanlar yiyorken, sırtında insan yüzü varsa yemiyorlar ve yaşam şansı devam ediyor. Bu sayede kendisi gibi insan yüzlü kabuğa sahip bebek yengeçler oluşmasına sebep oluyor. Nesiller sonra samuray yüzüne benzeyen yengeçler çoğalacak ve baskın duruma geçecekler.
Tüm bu olanlara karşı yengeçlerin yapabileceği bir şey yoktu. Seçime dışarıdan müdahale edilmişti. Ne kadar samuraya benzersen hayatta kalma şansın o kadar fazla oluyordu ve bunun sonucunda samuray savaşçılarına benzeyen çok fazla yengeç var.