İlber Ortaylı Görmemiz Gereken 15 Müze Önerisi
Bir Ömür Nasıl Yaşanır? Kitabında İlber Ortaylı “Her şey yerli yerinde güzeldir. Konuyla onlar kadar ilgili olmayan ülkelerin, sağdan soldan toparlayıp Viyana’daki, Londra’daki Berlin’deki müzelere tıkıştırdıkları eserler yine değerlidir ama o toplama müzelerde hiçbir şey güzel görünmez. Roma İmparatorluğu’ nu anlamak isteyen İtalya ve İspanya’daki müzelere gitmeli, Antik Mısır için de Kahire’ye gitmeli…” der.
İlber Hoca müze gezmek önemlidir ama daha önemli olan her şeyi yerinde görmektir der.
Bir Ömür Nasıl Yaşanır? Kitabında bizlere mutlaka görmeyi tavsiye ettiği müzeleri hadi inceleyelim.
Arkeoloji Müzesi – Kahire
Mısır’ın başkenti Kahire’de bulunan arkeoloji müzesi yüz yılı aşkın süredir yerli ve yabancı ziyaretçilerine ev sahipliği yapmaya devam ediyor. Bu özelliği ile Orta Doğu’nun en eski müzesi olarak kabul edilmektedir.
Kahire Arkeoloji Müzesi’nde yaklaşık 150 bin parça esere ev sahipliği yaparken en önemli parçalar; mısır firavun hanedanlıkları, Roma İmparatorluğu ve eski Yunan dönemine ışık tutan eserlerdir
Arkeoloji Müzesi – Muze-ye Iran Bastan
İran Arkeoloji Müzesi başkent Tahran’ da bulunuyor. Ulusal Müze olarak bilinen bu müze ülkedeki ilk bilimsel müze olma özelliğini taşıyor.
İki bölümden oluşan müzenin ilk katında tarih öncesi buluntular, arkeolojik buluntular ve kütüphane bulunurken ikinci katında konferans salonu ve sergiler bulunmaktadır.
Yaklaşık 10.000 esere ev sahipliği yapan Ulusal Müze İran tarihine ışık tutmaktadır. Bu eserlerden bazıları ise; Hammurabi Yazıtları, heykeller, Kur’an el yazmaları, madeni para koleksiyonlarıdır. Bu eserlerin her biri için ayrı odalar hazırlanmış ve bu bölümlerde sergilenmektedir.
İsrail Müzesi – Kudüs
İsrail Müzesi 1965 yılında Kudüs’te kurulmuştur. Müzenin eserleri arasında kutsal topraklara ait en kapsamlı arkeolojik koleksiyonları, Yahudi Sanatı ve Yaşamıyla ilgili eserler ve güzel sanat koleksiyonları vardır. İsrail Sanatı, Avrupa Sanatı, Modern Sanat, Çağdaş Sanat, Baskı ve Çizimler, Fotoğraf, Tasarım ve Mimari, Asya Sanatı, Afrika Sanatı, Okyanus Sanatı ve Amerika Kıtası Sanatı olmak üzere 11 bölüme ayrılan müze çok fazla eser zenginliği sunmaktadır.
Sunumda olan nadir objeler arasında, Berekhat Ram’lı Venüs; 1736 yılında Surinam’da kurulan Zedek ve-Şalom sinagogunun içi; Yemen’de Yahudi gelinler tarafından giyilen gerdanlıklar; 17. Yüzyıl’dan kalma İranlı bir mozaik mihrap; İsa’nın çarmıha gerildiği dönemden kalma, yine çarmıha germe için kullanılan çivilerden biri vardır. Müze’deki vazo şeklinde olan, Kitap Tapınağı olarak adlandırılan bir yapı içinde Ölü Deniz Yazmaları ve Masada’da bulunan tarihi eserler bulunur.
British Müzesi – Londra
British Müzesi İngiltere’nin gözbebeklerinden bir tanesi olan ve geçmişi günümüze getiren tarihi eserlerin sergilendiği özel bir müzedir. İngiltere’nin en büyük müzesi olma özelliğine sahiptir.
Eser sayısının fazla olması sebebiyle daha rahat korunması ve sergilenmesi amacıyla bölümlere ayrılmıştır. Eskiçağ yapıtları bölümü, sikkeler ve madalyalar bölümü, baskılar ve çizimler bölümü ve insanlık müzesi olmak üzere 4 bölümden oluşur.
Müzede Yunan, Roma ve Mısır eserleri başta olmak üzere tarih öncesi İngiltere, Orta çağ ve Doğu yapıtlarından oluşan koleksiyonlar sergilenirken burada tarihin havasını hissetmek ve geçmişe yolculuk yapmak mümkündür.
Tate Gallery – Londra
Orijinal adıyla Tate Gallery 2000 yılında sadece İngiliz sanatını sergilemeye başladığında adını Tate Britain olarak değiştirdi. Koleksiyon Elizabeth ve Jakoben örnekleriyle başlıyor. Joshua Reynolds , Thomas Gainsborough , William Hogarth , George Stubbs , John Constable , William Blake ve Pre-Raphaelites’in çalışmaları da dahil olmak üzere 18. ve 19. yüzyıllar son derece iyi temsil edilmektedir .
Victoria Albert Museum – Londra
Londra’nın güneyinde bulunan Victoria Albert Müzesi 2 milyondan fazla nesnenin kalıcı koleksiyonuna sahip dünyanın en önde gelen sanat ve tasarım müzesidir.
1852 yılında Kral Albert ve Kraliçe Victoria adına yapılan müze; Mimari, mobilya, moda, tekstil, fotoğraf, heykel, mücevher, cam, seramik, kitap sanatları, Asya sanatı ve tasarımı gibi alanlarda çok zengin bir arşive ev sahipliği yapıyor.
Louvre Müzesi – Paris
Louvre dünyanın en çok ziyaret edilen müzesi unvanını taşımaktadır. Günde ortalama 25 bin kişinin ziyaret ettiği müze 800 yıllık saray içine kurulmuş devasa bir alana sahiptir.
Eser sayısı ve büyüklüğünden dolayı müzede bulunan her bir eseri hakkını vererek incelemek 1 yılınızı alabilir. Bu yüzden turist olarak birkaç günlüğüne gittiğiniz de her bir eseri görmeniz mümkün olmamakla birlikte iyi plan hazırlayıp gezmeniz tavsiye edilir.
Müze içinde bulunan koleksiyonlar 6 ana başlık olarak ayrılmış;
- Mısır Eserleri
- Yakın Doğru Eserleri
- Yunan, Etrüsk ve Roma Eserleri
- Tablolar
- Baskılar ve Çizimler
- Bezem Eşyaları
Müzede bulunan en önemli eserlere bakacak olursak elbette ki ilk gözümüze çarpan Mona Lisa olacaktır. Ayrıca müzede Kahire Müzesinden sonra en büyük antik mısır koleksiyonu bulunmaktadır. Tarihin en eski ve en iyi korunmuş olan yazılı kanunlarından Hammurabi Kanunlarının yazılı olduğu dikili taşta bu müzede sergilenmektedir.
Louvre müzesi dünyanın en önemli tarih ve sanat müzelerinden biri olmanın yanı sıra eski bir kraliyet sarayı olmasıyla da ünlü bir yapıdır.
Arkeoloji Müzesi – Napoli
18. yüzyılda Kral II. Charles tarafından yaptırılan Napoli Ulusal Arkeoloji Müzesi, dünyanın en iyi Yunan ve Roma antikalarına ev sahipliği yapmaktadır.
Mozaik heykellere, cam ve gümüş eserlerine ve değerli taşlara sahip olan bu müze Pompeii’deki “Roman Erotica” koleksiyonuna da sahiptir. Pompeii’ de bulunmuş birçok mozaik ve freskler bu müzede sergilenmektedir.
Napoli Arkeoloji Müzesi’nde sergilenen en önemli eserlerden biri; Fırıncı ve Karısı, Pompeii’de bulunmuş eserler arasında yüzleri hala en net görünen tek portre olma özelliği taşımaktadır.
Ulusal Sanat Galerisi – Washington
1937 yılında ilk adımları atılan sanat galerisi Ulusal Sanat Müzesi olarak da biliniyor. Müze çeşitli kurucu ve sanatçıların bağışlarıyla 2000’den fazla eseri bünyesinde barındırıyor.
ABD Kongresi tarafında da yatırımlar alan Ulusal Sanat Galerisi Londra yangınını konu alan tablolardan Rönesans Floransa’sının ünlü heykeltraşı Verrocuhio’nun heykellerine kadar uzanıyor.
Düzenliği kapsamlı projeler ile bilinen müze gerçekleşen opera, konser, workshop gibi organizasyonlar düzenliyor. Ayrıca kendi internet sitesi üzerinden koleksiyonlara ait 50.000’ den fazla dijital görüntüyü açık erişime sunuyor.
Arkeoloji Müzesi – Madrid
Madrid’ de bulunan bu arkeoloji müzesinde tarih öncesi dönemlerden bugüne çok sayıda eser sergilenmektedir. Yunan, Roma ve Mısır eserleri müzenin en çok ilgi gören alanları. Ayrıca müzede;
- Tarih Öncesi
- Geç Antik Çağ
- Orta Antik Çağ
- Modern Çağ
- Antik Yakın Doğu
- Nil Bölgesi
- Yunan Medeniyeti
- Roma Medeniyeti
- Paranın Tarihi bölümleri de mevcuttur.
Madrid Ulusal Arkeoloji Müzesi ziyaretçilerinin kullanıcı deneyimini artırmak amaçlı mobil uygulamaya da sahiptir. Bu uygulama sayesinde müzeyi gezmeniz daha kolay hale gelmektedir.
Hermitage Müzesi – St. Petersburg
Hermitage Müzesi dünyanın en büyük ve en eski sanat müzelerinden birisidir. Kış Sarayı olarak kullanılan bu yapı Çariçe Büyük Katherina tarafından sahip olduğu koleksiyona ev sahipliği yapması için sanat galerine çevrilmiştir. Günümüzde müze olarak hizmet veren Hermitage hakkında daha fazla bilgi edinmek için blog yazımızı okuyabilirsiniz.
Kremlin Sarayı – Moskova
Kremlin Sarayı Moskava’nın olmazsa olmazlarındandır. Eski bir savunma kalesi olan Kremlin Sarayı içerisinde birçok müze ve kilise bulunmaktadır.
Kremlin Sarayı’nda bulunan Silah Bölümü mutlaka gezilmesi gerekilen alanlardan birisidir. Ayrıca Eski İkona ve Freskler de oldukça ilgi çekicidir.
Ephesus Müzesi – Viyana
Viyana’da bulunan içinde Efes, Tyrsa (Türkiye) ve Semadirek Adası’nda ki (Yunanistan) Avusturya kazılarından elde edilen eserlerin sergilendiği müzedir.
Belvedere Müzesi – Viyana
Avusturya Viyana’da Barok mimari üslubu ile yapılan ve ülke tarihindeki önemi nedeniyle yerli halkın ve turistlerin uğrak mekânı olmuştur. Avusturya’nın en önemli sanat koleksiyonlarının bulunduğu saray Orta Çağ ve Barok dönemine ait eserlerin yanında 19. Ve 20. yüzyıllara ait Avusturya sanatının önde gelen eserlere ev sahipliği yapmaktadır.
Aşağı ve yukarı Belvedere Sarayı olarak ki ayrı bölümden oluşur. Ayrıca Yukarı Belvedere Sarayı 15 Mayıs 1955’te Avusturya’nın bağımsızlığına kavuştuğu anlaşmaya ev sahipliği yaptığı sebebiyle Avusturyalılar için tarihi önem taşımaktadır.
Pergamon (Bergama) Müzesi – Berlin
Berlin’de bulunan Pergamon Müzesi Bergama Zeus Sunağı, Milet Pazar Yeri Kapısı, İştar Kapısı ve Mşatta Sarayı gibi eserlerin günümüze ulaşan parçaları sergilenmektedir.
Müzede sergilenen başlıca eserler Bergama Athena Tapınağı’nın girişi, Athena heykeli ve Halep Odası’dır. Müzenin İslam Sanatı başlıklı koleksiyonu, İslam coğrafyasından toplanmış değerli çini ve halı örneklerini bir araya getirmektedir.
Yılda ortalama 850.000 kişinin ziyaret ettiği müze Almanya’nın en çok ziyaret edilen sanat müzesi olarak anılmaktadır.